1. PROJE ÖNERİSİ
Rekabet ortamının kızıştığı bu çalkantılı ortamda firmalar artık fason üretim yerine kendi kurumsal kimliklerini yansıtan markalar oluşturma uğraşındadır. Yatak tüketiminde de dayanıklı tüketim sektörünün genelinde olduğu gibi müşterilerin tüketim tercihlerinde markaya olan güvenleri oldukça önem kazanmıştır. 2008’de kurulan Mışıl Yaylı Yatakları firması da 1 sene fason üretim yaptırdıktan sonra 2009 yılıyla birlikte yukarıda bahsedilen bu sebeplerden ötürü markasının üretimini kendisi yapmak amacıyla günlük 500 tek kişilik yatak kapasitesine sahip yaylı yatak tesisi kurma projesini hayata geçirmeye karar vermiştir. Proje amacında da belirtildiği gibi; proje sonunda kurulacak tesisle firma yaylı yatak üretimine başlamış olacaktır.
1.1. Projenin Misyonu
Türkiye’de her evin demirbaşı haline gelen ve yurtdışına en çok ihraç edilen yaylı yatakların üretileceği, sektörün ilerisinde teknolojilerin kullanıldığı modern bir tesis kurmaktır.
1.2. Projenin Hedefleri
13 aylık süre zarfında, 6.750.000 TL’lik bütçe kapsamında, günlük 500 tek kişilik yatak kapasitesine sahip yaylı yatak tesisi kurma projesini hayata geçirmektir.
1.3. Projenin Dönüm Noktaları
Proje planlama aşamasının kilometre taşlarını oluşturan ana başlıkları şu şekilde sıralayabiliriz:
· Fizibilite
· Sözleşmeler & Siparişlerin verilmesi
· Arazi Düzenleme
· Bina İnşaatı
· Makine Alımı
· Makine Montajı & Kurulum
· Test ve Düzeltmeler
1.4. Projenin Gereksinimleri
Projenin ihtiyaç duyduğu gereksinimleri şu başlıklar altında toplamak uygun olacaktır:
· Hammadde ve pazara yakınlık açısından optimum değerleri sağlayacak bir arazi üzerine kurulacak tesis
· Teknolojik standartlara uygun makine ve teçhizat
· Nitelik ve nicelik olarak uygun malzeme
· Kalifiye işgücü
1.5. Projenin Kısıtları
1.5.1 Zaman Kısıdı
Mışıl Yaylı Yatakları firması kurulum aşamasında firma politikası olarak, piyasaya kendi markasıyla girmekten ziyade fason üretimle sektöre girerek hem tecrübe kazanmayı hem de bu sürede yaylı yatak tesisi kurulumu için gereken finansmanı sağlamayı amaçlamıştır. Mışıl Yaylı Yatakları kurulurken fason üretim yaptırılacak firmayla 1 Şubat 2008 tarihinden başlamak üzere 2 senelik anlaşma sağlanmış, dolayısıyla yatak tesisi kurulum projesi için karar verilen tarih olan 1 Ocak 2009 ile fason üretim yaptırılan firmayla imzalanan sözleşmenin bitiş tarihi olan 1 Şubat 2010 arasındaki 13 aylık sürede projenin tamamlanması planlanmıştır.
1.5.2 Maliyet Kısıdı
Mışıl Yaylı Yatakları A.Ş. firma misyonu olarak, ürettiği yaylı yatakların kalitesinin yurtiçi pazarında lider ve uluslararası piyasada güvenilir düzeye ulaşmasın hedeflemektedir. Kurulacak üretim tesisinin kurulumda hammadde ve pazara yakın arazi seçimi, bina inşası, makine ve teçhizatların sağlanması gibi maliyet kalemlerinin bu hedefleri gerçekleştirmeye yönelik planlanması gerekmektedir. Bu nedenle tesis kurulumunda maliyet kalemleri için ayrılacak miktarlar istenen kalite düzeyiyle orantılı olarak belirlenmiştir. Firmanın finansal yapısı göz önüne alındığında tesis kurulum projesi için 6.750.000 TL bütçe ayrılmasına karar verilmiştir.
1.5.3 Performans Kısıdı
Mışıl Yaylı Yatakları A.Ş. tarafından hayata geçirilmesi planlanan yaylı yatak üretim tesisi kurulum projesinin en önemli kısımları hiç şüphesiz bina inşaatı ve fabrika kurulumu süreçleridir. Bina inşaatı faaliyetinin bahar aylarında başlayıp sıcak hava avantajının kullanılarak sonbahar sonlarına kadar bitirilmesi gerekmektedir ve ayrıca en optimum fabrikanın inşası için gerekli yeterliliklere sahip bir inşaat firması ile tüm ihtiyaçlara cevap verebilecek bir anlaşma yapılması gerekmektedir. Ek olarak, fabrika kurulum sürecinde de kalifiye bir ekip ile bu işin en verimli sonucu ortaya çıkarabilecek şekilde yapılması gerekmektedir.
1.6. Projenin Politik Kararları
1.6.1 İdari Konuda Politik Kararlar
Daha önce de belirtildiği gibi, bir senelik piyasaya adapte olma diye tabir edebileceğimiz fason üretimin ardından firma, kendi kimliğini yansıtan ürünlerle pazarda boy göstermeyi amaçladığından dolayı projenin uygulanması kararını almıştır. Böylelikle direkt olarak kendi ürettiği ürünlerle sektöre girip rekabetin oldukça kızışık olduğu bu ortamda yok olmak yerine fason üretim yaptırarak 1 yıllık sürenin ardından kazandığı tecrübelerle ve sermaye birikimiyle birlikte pazarda önemli bir konuma ulaşmayı amaçlamaktadır.
1.6.2 Teknik Konuda Politik Kararlar
Firma, fason üretim yapan şirket ile anlaşırken sözleşme süresini 2 yıl olarak belirlemiştir. Bunun sebebi yeni tesis kurma projesinin başlangıç tarihinin henüz sözleşme imzalanmadan önce (1 Şubat 2008’den önce), 2009 Ocak olarak planlanmasıdır. Böylece hem idari politik kararlarda da belirtildiği gibi piyasaya adaptasyon sürecinin sağlanması hem de 13 aylık sürenin tesis kurulumu için yeterli olduğu sonucuna varılması amaçlanmıştır.
2. PROJENİN BAĞLI OLDUĞU ANA ORGANİZASYON
MIŞIL YAYLI YATAK A.Ş., 2008 yılında kurulmuştur ve fason olarak yaylı yatak ürettirip pazarlamasını yapmaktadır. Firma üretim yapmamaktadır. Firmanın sermaye ve organizasyon yapısı aşağıdaki gibidir:
2.1. Sermaye Yapısı
MIŞIL YAYLI YATAK A.Ş.’Nil kayıtlı sermayesi 5.000.000 TL’dir. Şirketin altı hissedarı mevcuttur ve sermaye yapısı şu şekildedir.
Tablo 3.1: Firma Sermaye Yapısı
2.2. Organizasyon Yapısı
Firmanın 37 beyaz yakalı, 3 mavi yakalı (Güvenlik Görevlisi) olmak üzere toplam 40 çalışanı vardır. MIŞIL YAYLI YATAK A.Ş., mevcut organizasyon yapısı içerisinde bir Genel Müdür ona bağlı bir Genel Müdür Yardımcısı, ve satış, mali işler üretim ve insan kaynakları departmanları ile yönetilmektedir.
Tablo 3.2: Birimlere Göre Personel Sayıları
Birim | Personel Sayısı |
Genel Müdür | 1 |
Genel Müdür Yardımcısı | 1 |
Satış Departmanı |
|
Pazarlama | 5 (1+4) |
Satış | 10 (1+9) |
Mali İşler Departmanı |
|
Finans | 2(1+2) |
Muhasebe | 2 (1+2) |
Üretim Departmanı |
|
AR-GE | 1 |
Üretim | 2 (1+1) |
Satın Alma | 6 (1+5) |
İnsan Kaynakları | 4(1+3) |
Sekreterler | 1 |
Güvenlik | 3 |
Toplam | 40 |
Firmada üretim yapılmamasına rağmen kalite standartlarını yakalayabilmek ve gelecekte üretime geçebilme vizyonunu gerçekleştirebilmek için mevcut organizasyon şemasında üretim departmanı bulunmaktadır. Fakat üretim departmanında mavi yakalı personel yoktur. Mevcut organizasyon şeması aşağıdaki gibidir:
1. PROJENİN ÖMÜR DÖNGÜSÜ
Proje yeni bir yaylı yatak üretim tesis kurulumu olması sebebiyle şu aşamalara bölünebilir:
· Başlangıç Aşaması
· Fizibilite Aşaması
· Sözleşmeler Aşaması
· Kurulum Aşaması
· Bitiş Aşaması
1.1. Başlangıç Aşaması
FAALİYET | AMAÇ | ÖNEM | ÇIKTILAR |
Projenin Tanımlanması | Projenin başlatılması | Her şeyin başlayabilmesini sağlayacak çıkış noktası | Belirlenmiş bir "Proje" |
Proje Takımının belirlenmesi | Örgütlenme ve organizasyonun iyi bir şekilde gerçekleştirilmesi | Organize ve koordineli olarak ilerleyebilmek | Proje Ekibi |
Proje misyonu ve hedeflerin belirlenmesi | Projenin firma için ne ifade ettiğinin tespiti | Tüm firma tarafından bilinmesi gerekecek ve tüm projeyi etkileyecek temel stratejik kararlar | Misyon ve hedefler |
Satış ve üretim hacminin belirlenmesi | Kurulumu yapılacak tesisin özelliklerini belirleyebilmek | Tesisin gereklerini ortaya çıkarabilme | Satış tahmini ve üretim hacmi |
Kuruluş yeri seçimi | Tedarikçiler, hammaddeye yakınlık, pazara yakınlık, enerji kaynakları, işgücü vs. gibi kriterler açısından en uygun yerin seçimi | Tesisin geri dönümü olmayacak faaliyet alanı tespiti | Kuruluş yeri |
1.2. Fizibilite Aşaması
FAALİYET | AMAÇ | ÖNEM | ÇIKTILAR |
Arsa Ekspertizi | Tesis kurulum yeri olarak belirlenecek ve alınacak arsanın bu yatırıma uygunluğunun bilirkişi tarafından onaylanması | Yatırımın başlayabilmesi ve uygulanabilmesi için arsanın uygunluğunun tespit edilmesi gerekmektedir. | Arsanın tesis kurulumuna uygun belgesi |
Yeni Tesis Projesi (Bina) | Makinelerin kurulumunun yapılacağı binanın maliyet ve zaman açısından incelenmesi | Bina inşaat projesinin tahmini maliyet ve zamanın belirlenerek uygun hale getirilmesi | İnşaat uygundur kararı |
Yatırımın Finansal Olarak Analizi | Kaynak, gereksinim, bütçe, yatırım geri dönüş süresi açısından yeni yapılacak olan tesisin olabilirliğini incelemek | Karlı bir yatırım olup olmadığını görebilmek | Yatırım yapılması kararı |
1.3. Sözleşmeler Aşaması
FAALİYET | AMAÇ | ÖNEM | ÇIKTILAR |
Fabrikada Kullanılacak Makinelerin Belirlenmesi | Alınacak olan makinelerin uygun kalitede ve fiyatla satın alınması | Doğru firmadan doğru sipariş kararı verme | Makine siparişlerinin verilmesi |
İnşaat Yapım Anlaşması | Yeni tesis için gerekli bina inşaatının en uygun koşullarla yaptırılması | İnşaatı, gerekli kalite koşullarını sağlayacak biçimde en uygun maliyet ile tamamlayacak firma ile anlaşma sağlanması | Bir inşaat firması ile anlaşma sağlanması |
Yasal Mevzuatların Gerçekleştirilmesi | Arazi, bina ve işgücü ile ilgili yasal mevzuatlar tespit edilip, gerçekleştirilerek inşaat ve yeni çalışan alımlarını sorunsuz gerçekleştirebilme | Bürokratik engellerle karşılaşılmaması ve sorunsuz, kayıpsız çalışılabilmesi | Yasal açıdan uygunluk |
1.4. Kurulum Aşaması
FAALİYET | AMAÇ | ÖNEM | ÇIKTILAR |
Arazinin düzenlenmesi | Yapılan fizibilite çalışması ve analizler sonucu belirlenen arazinin yeni tesis inşaatı için uygun hale getirilmesi | İnşaat başlangıcı için hazır hale getirilmiş bir arazi elde ederek projenin zamanında ilerleyebilmesi | İnşaatın zamanında başlamasına hazır hale getirilmiş arazi |
Bina inşaatı | Üretim makinelerinin çalışacağı ve ofislerin bulunacağı tesisin inşası | Üretimin gerçekleştirileceği fiziki yapının optimum olarak inşası | Yeni bina |
Yeni aktif işgücü ihtiyacının tedariki ve eğitilmesi | Etkin bir şekilde çalışan bir üretim tesisi oluşturabilmek | İstenilen kalite düzeyinde ve hızda üretim gerçekleştirebilmek | Kalifiye ve iyi eğitilmiş uzman elemanlar |
Makinelerin alımı ve montajının gerçekleştirilmesi | Yeni inşa edilen binaya alınacak makineler için uygun firmanın tespiti ve satın alınan makinelerin montajlarının yapılması | Makinelerin montajlarının hatasız bir şekilde yapılması | Montajı yapılmış yeni makineler |
Makinelerin çalıştırılması ve test edilmesi | Montajı işleminden sonra makinelerin düzgün çalışıp çalışmadığının kontrolü | Kurulum sürecini başarılı bir şekilde tamamlamak | İyi ve etkin çalışan bir üretim sistemi |
1.5. Bitiş Aşaması
FAALİYET | AMAÇ | ÖNEM | ÇIKTILAR |
Son Kontrollerinin Yapılması | Kurulumu tamamlanmış makinelerin ve tesisin sorunsuz bir şekilde çalışır hale getirmek | Yapılan son kontrollerde, makinelerin varsa eksikliklerin tespiti ve düzeltilmesi | Sorunsuz bir şekilde çalışan üretim tesisi |
Tesis Bakımı | Binanın en faydalı şekilde kullanıma açılmasının sağlanması | Üretim başladığında binanın yetersiz kalmayarak tüm ihtiyaçlara cevap vermesi ve sağlıklı çalışma ortamı koşulları sağlanması | Optimum olacak şekilde kullanıma açılmış tesis |
Fabrika Açılışı | Çevre temizliği ve gerekli davetler yapılarak fabrikanın açılışı gerçekleştirilecek ve üretim faaliyetlerine resmen başlayabilmek | Yatak üretiminde hijyenin önemli olması ve firmanın imajı açısından bir davetin gerçekleştirilmesi | Çalışmaya başlamış fabrika |
Projenin Sonlandırılması | Projenin nasıl sonlandırılacağına ve sonlandırıldığı zaman kaynak ve işgücünün nasıl kullanılacağına karar | Etkin ve iyi bir süreç sonlandırılabilmesi | Bitiş |
2. PROJE TAKIMI, UNVAN VE NİTELİKLERİ
MIŞIL Yaylı Yatakları A.Ş., tesis kurulum projesi için belirleyeceği proje takımı üyelerinin sayısını ve görevlerini kurulum aşamasında ki toplantılarda belirlemiştir. Firmanın mevcut departman müdürlerinin aktif rol oynadığı toplantılarda, firma kültürüne katkı sağlayacak ve firma vizyonu çizgisinde çalışmalarını sürdürebilecek bireylerin seçilmesine karar verilmiştir. Üst düzey personelin dışarıdan atanarak firmanın kuruluş dinamiklerine ters düşmesi departmanlar arası uyuşmazlığa ve yönetim ile anlaşmazlığa neden olabilir. Bu nedenle proje örgüt yapısı için düşünülen matris örgütlenme için firmanın mevcut idari kadrosundan fonksiyonel departmanların müdürleri yüksek yetkili olarak atanmıştır ve takım üyelerinin seçiminde daha belirgin karar verici durumdadırlar.
Proje takımının genel yapısına bakıldığında, Proje Yöneticisi, Proje Yöneticisi yardımları, Fizibilite denetçisi, Sözleşme Takımı, Kurulum Takımı, Kontrol Takımı olmak üzere dört adet takım üzerine oluşturulmuştur.
Firmanın Üretim Müdürü bu projenin hayata geçmesinde etkin rol oynamış ve projenin fikir aşamasında proje ana taslağını hazırlamış ve yönetime sunmuştur. Bu nedenle, fonksiyonel departmandaki müdürlüğünün yanında Proje Müdürlüğüne de atanmıştır. Proje müdür yardımcılıklarına ise proje müdürünün onayıyla firmanın Üretim Direktörü ve Ar-Ge Direktörü getirilmiştir. Proje takımındaki bu tepe yapılaşmanın üretim faaliyetlerinde ki uzman kişilerden oluşmasının amacına bakacak olursak; Mışıl Yaylı Yatakları bir senelik piyasa tecrübesi sırasında çalıştığı bayilerle sıkı iletişim içinde olarak ticaretini yaptığı ürünler için müşterilerin şikayet ve memnuniyetlerinin hangi noktalar üzerine yoğunlaştığını öğrenmiştir. Bu bilgilerini oluşturacağı üretim tesisinde kullanarak markasının piyasada ki güvenirliliğini üst düzeye çekmeyi amaçlamaktadır. Bu nedenle firma proje takımının üst yetkili kadrosunu üretim ve Ar-Ge uzmanlarından oluşturulmasını ve dışarıdan bir kişinin eklenmemesini uygun bulmuştur. Bu kararı etkileyen bir diğer önemli unsur ise; uzun bir zamandır idari personel tarafından bilinen tesis kurulum projesinin lider kadrolarına dışarıdan birinin getirilmesi mevcut firmadan proje takımına katılacak personel için demotivasyona neden olabileceği düşünülmüştür.
Proje takımında finansal analizler firma bünyesinden Finans Direktörü ve Finans uzmanın bulunduğu iki kişilik bir grup tarafından yapılacaktır. Firma, bu kurulum sürecinde çalıştığı firmalar ve müşterileriyle iş sözleşmeleri ve ilgili devlet daireleri ile birçok yazışma ve sözleşme imzalamak durumundadır. Bu nedenle proje yapısında sözleşme takımı oluşturulmuştur. Bu takımın içerisinde, firma bünyesinden katılacak olan, kurulum ihtiyaçları için yapılacak sözleşmeler için Satın Alma Direktörü, Satın Alma Uzmanı, üretim makinelerinin niteliklerinden sorumlu Üretim Mühendisi, alınacak personelin iş sözleşmeleri için İnsan Kaynakları Direktörü ve iki insan kaynakları uzmanı ve dışarıdan yarı-zamanlı olarak takıma dâhil olacak hukuk danışmanı mevcuttur. Tesisin kurulumu için ağırlıklı olarak teknik konularda uzman üyelerden oluşan on bir kişilik Kurulum Takımı oluşturulmuştur. Bu ekibin içerisinde; makinelerin alımı ve montajının gerçekleştirilmesinden sorumlu makine mühendisi, çalıştırılması ve test edilmesinden sorumlu dört ustabaşı ve dokümantasyonla uğraşacak iki Yardımcı Memur bulunmaktadır. Sözleşme takımının liderliğini işletme mühendisi yapacaktır. Firmanın bünyesinden sadece çalışan eğitimlerin verilmesi için üç adet insan kaynakları uzmanı takıma dâhil edilmiştir. Kontrol Takımı ise; işletme mühendisi liderliğinde, bakım işlemlerinin planlanması için makine mühendisi, dört ustabaşı ve iki yardımcı memurdan oluşmaktadır.
Yukarıda nitelikleri ayrıntılarıyla açıklanan ve Tablo 5.1’de sayıları belirtilen toplam otuz iki personel Gannt şemasında belirtildiği gibi projenin başlangıç aşamasında tüm firma çalışanlarının katılımlarıyla beş gün süren bir periyodun ardından yapıya dâhil edilecektir.
Tablo 5.1: Proje Takımı
3. ÇEVRE YAPISI VE PROJEYE OLASI ETKİLERİ
3.1. Makroekonomik Durum ve Döviz Kuru
Türkiye’de özellikle sanayi yatırım araçlarının çoğu ithal edilmesine rağmen yaylı yatak üretim tesisleri makineleri birçok Türk firması tarafından yapılmaktadır. Büyük üreticiler dâhil herkes yatırım makinelerini yurtiçinden temin etmektedir. Dolayısıyla fizibilite raporlarında öngörülen makine fiyatları TL olarak hesaplanmıştır. Fakat üretilecek ürünlerin bir kısmı yurtdışına ihraç edileceği için kurlarda oluşacak dalgalanmalar firmayı derinden etkileyecektir. Bununla beraber yurtiçinden alınacak kredi ve yapılacak leasing anlaşmalarında kur dalgalanmaları önemli yer tutmaktadır. Türkiye’deki finans kurumları kurlarda meydana gelecek artışlara karşı çok duyarlıdır. Fizibilite çalışmasında leasing ile bazı makine alımları yapılacaktır. Bu sebeple kur dalgalanmaları projeyi etkileyecektir. Kurlarda meydana gelebilecek olası yükselişin projemizin finansman giderleri etkileyecektir.
Kurlardaki yükselişlerin projeye etkisi faizlerin artması ile birlikte kısa vadeli finansmanın giderlerinin artması şeklinde olacaktır.
3.2. Fabrika Kurulum Yeri: “Çayırova”
Tesis kurulum yeri firmaların karlılık durumlarını oldukça etkileyen bir konudur. Kurulum yeri günümüz piyasasında firmalara maliyet ve rekabet avantajları sağlamaktadır. Tesis yeri seçiminde dikkate alınması gereken birçok faktör vardır. Bunlar; tedarikçiler, hammaddeye yakınlık, pazara yakınlık, enerji kaynakları, işgücü, ulaşım, arazi maliyetleri, altyapının uygun olması, iklim, haberleşme imkânları, teşvikler şeklinde sıralanabilir. Proje sonunda kurulacak olan yaylı yatak tesisi için bu faktörlerden en önemlileri sırasıyla pazara yakınlık, arsa maliyetleri, tedarikçiler ve işgücüdür. Bu bakımdan yapılan analizlerde fabrika kurulum yeri olarak belirlenen Çayırova aşağıdaki özelliklere sahiptir:
Yaylı yatak imalatında en önemli faktör pazara yakınlıktır. Üretilecek yatakların hem iç piyasaya hem de dış piyasaya sunulması düşünüldüğünden pazara yakınlık oldukça önemli bir konu olarak ortaya çıkmaktadır. Ürünlerin hedeflenen pazara, satış mecralarına ve müşterilere taşınması için gerçekleşecek lojistik faaliyetlerinin yurtiçi ve yurtdışına kolaylıkla, en düşük maliyetle ve güvenli olarak gerçekleştirilebilmesi en önemli konulardan birisidir. Ürünün kullanım yerlerini, rakipleri ve akabinde hedeflenen pazarı dikkate alındığında, kurulum yerinin deniz taşımacılığına da olanak sağlaması önemlidir. Çayırova bölgesi yurtiçi pazara taşıma konusunda çok elverişlidir. Üstelik limana olan yakınlığı sebebiyle deniz taşımacılığına da elverişlidir. Lojistik firmalarının antrepoları da bu bölgede bulunmaktadır. Firmanın ürünlerini anlaşmalar gereği taşıyacak olan lojistik firmalarının da bölgede yoğun olarak faaliyet gösterdiği düşünülürse Çayırova yurtiçi ve deniz taşımacılığı açısından son derece iyi bir konuma sahiptir.
Yaylı yatak imalatında bir diğer önemli faktör kurulum yeri arsa maliyetleridir. Yüksek kapasiteyle çalışması planlanan tesis için geniş bir arsaya ihtiyaç duyulmaktadır. Çayırova bölgesi sanayi tesisleri açında son derece zengindir. Bu bölgede altyapı sorunları halledilmiştir. İstanbul’da geniş arazi bulmak sorunken bölgede arazi sıkıntısı yaşanmamaktadır. Çayırova arsa maliyetleri ise İstanbul’un diğer bölgelerine nazaran oldukça düşüktür.
Son olarak yaylı yatak imalatında öneme sahip faktörler tedarikçiler ve işgücüdür. Tedarikçi olarak;
- Çelik tel için İzmit’te bulunan Bekaert Çelik Kord Sanayi ve Ticaret A.Ş
- Keçe ve elyaf için Gaziosmanpaşa/İstanbul’da bulunan Şişmanlar Tekstil ve Hadımköy/İstanbul da bulunan Hassan Tekstil
- Jakarlı yataklık kumaş için Bursa’da bulunan Can Tekstil
- Astar için ise yine Bursa da bulunan Yağcılar Tekstil
belirlenmiştir. Çayırova bölgesi yukarıda sayılan firmalar ve bölgelerine ulaşım açısından yakın sayılmaktadır.
Yaylı yatak imalatı otomasyondan çok işçilik odaklı bir üretim faaliyetine sahiptir. Bu yüzden kalifiye işgücüne ihtiyaç duyulmaktadır. İşte bu noktada hem işgücünün (mavi yakalı veya beyaz yakalı) kalifiye bir biçimde elde edilmesinin hem de ulaşımlarının rahat ve hızlı bir şekilde sağlanmasının iş gücü performansı ve verimlilik boyutların etkileri de göz önünde bulundurulduğunda Çayırova bölgesi son derece elverişli olarak görünmektedir. Çayırova’dan kalifiye işgücünün yoğun olduğu İstanbul’un her bölgesine servislerle kolay ulaşım sağlanmaktadır.
3.3. Fiziki Çevre
Proje sonucunda kurulacak olan yaylı yatak tesisinde yapılan üretimde çevreyi kötü etkileyecek herhangi bir işlem yoktur. Bu sebeple kurulum yerine tesisin herhangi bir kötü etkisi yoktur.
4. PROJENİN FİNANSAL AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
Yaylı yatak üretim tesisi tasarımı projemizin uygulanabilir olup olmadığını ölçmemizde en önemli araçlardan birisi de finansal analizler olacaktır. Bu bağlamda projenin finansal açıdan değerlendirilebilmesi için genel maliyetler, kar-karlılık tabloları, net bugünkü değer hesaplamaları ve de ödeme koşulları ile ilgili gerekli bilgiler tablolar halinde bu bölümde ayrıntılı olarak aşağıda sunulmuştur. Öncelikle gerekli olan maliyet kalemleri ana başlıklar halinde belirtilerek ayrıntılı bir şekilde aşağıdaki bölümlerde yer alan tablolarda gösterilmiştir.
_______________________________________________________________________________
AKSİYON (HAREKET) PLANI
Aksiyon Planı, yaylı yatak üretim tesisi projesi kapsamında belirlenen stratejik amaç ve hedeflere ulaşılmasını sağlamak üzere, uygulama döneminde hayata geçirilecek faaliyetleri ve iş paketlerini içermektedir.
Projenin gerçekleştirilmesinde ilk aşama başlangıç aşamasıdır. Bu aşamada yapılacak toplantıyla projeye start verilecektir. Öncelikle projenin başlamasını sağlayabilmek için proje tanımlanacak ve örgütlenme ve organizasyon için proje takımı belirlenecektir. Belirlenen proje takımı ilk olarak firma için projenin önemi ve amaçlarından yola çıkarak proje misyonu ve hedeflerinin belirlenmesi işlemini gerçekleştirecektir. Daha sonra kurulumu yapılması düşünülen tesisin üretim hacmi ve satış tahminleri için araştırmalar, analizler yaptırılacak ve neticede bu konuda bir karara varılacaktır. Tesisin üretim hacminin ve satış tahmininin belirlenmesi üzerine en uygun kurulum yeri için araştırmalar, analizler ve değerlendirmeler yapılarak kuruluş yeri tespit edilecektir.
Projenin iş paketlerinden bir diğeri fizibilite evresidir. Fizibilite evresinde ilk basamak ise tesis kurulum yeri olarak belirlenecek ve alınacak arsanın tespiti ve bu yatırıma uygunluğunu tespit edecek olan arsa ekspertiz işleminin gerçekleştirilmesidir. Bu noktada arsanın değerlendirilmesinde tedarikçiler, hammaddeye yakınlık, pazara yakınlık, enerji kaynakları, işgücü, ulaşım, arazi maliyetleri, altyapının uygun olması, iklim, haberleşme imkânları, teşvikler vb. kriterler dikkate alınacaktır. Bu işlemin gerçekleştirilmesinde dışarıdan profesyonel firmalardan bilirkişi desteği alınacaktır. Arsa ekspertiz raporuna göre de tesisin kurulumu için resmi kurumlardan gerekli izinler alınacaktır ve süreç başlamış olacaktır. Bu aşamanın dış kaynak kullanımı ile gerçekleştirilmesinden ötürü bir toplantının olması gerekmemektedir. Fakat bilirkişi seçimi noktasında bir toplantı gerçekleştirilebilir. Bu evrede ikinci basamak ise yeni bina için fizibilite faaliyetidir. Yeni bina inşa faaliyetinin optimum ve en verimli şekilde üretimi sağlayabilmek için makine ve tesis kurulumuna uygun olarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Firma binanın inşasını profesyonel bir inşaat firmasına yaptıracaktır. Burada önemli nokta firmanın ihtiyaçlarına uygun bir inşanın gerçekleştirilmesi için firma ve inşaatı yapacak firmanın çok iyi iletişim ve uyum içerisinde çalışmasıdır. Bu yüzden bir toplantı düzenlenerek ihtiyaçlar, talepler net olarak belirlenecek ve yapılan görevlendirme ile etkin iletişim sağlanarak, karar verilecektir. Üçüncü basamak yatırımın finansal olarak değerlendirilmesi aşamasıdır ki bu aşama proje için en önemli aşamalardan birisidir. Bu aşamada çok önemli toplantılar gerçekleştirilecektir. Bu aşamanın oldukça önemli olmasının temel sebebi yapılan analizler neticesinde projenin başlatılması veya başlatılmaması kararının verilecek olmasıdır. Burada, Finans departmanı oldukça etkin şekilde çalışacaktır. Öncelikle tesis kurulum maliyetleri hesaplanacak ve onu takiben son ürünün SMM ve faaliyet giderleri hesaplanarak pazarlama ve satış departmanından alınan yıllık satış tahminleri ve fiyatlandırma stratejisi bilgileri de göz önünde bulundurarak brüt kar hesaplanacaktır. Elde edilen karlılık bilgileri ve toplam yatırım maliyeti göz önünde bulundurularak yatırımın geri dönüş hızı tespit edilecektir. Bu noktada yapılacak toplantılarda yatırımın geri dönüş hızının makul olması durumunda projeye devam kararı çıkacaktır. Bu basamaktaki en önemli konu maliyet tahmini yapılırken gerçekçi ve doğru veriye ulaşılabilmektir.
Projedeki üçüncü iş paketi evresi sözleşmeler evresidir. Bu evrede, firma ilk olarak ihtiyacı olan, tesiste kullanılacak üretim makinelerinin belirlenmesi işlemini gerçekleştirecektir. Burada üretim departmanından ve özellikle satın alma departmanından ekip elemanlarıyla ile bir toplantı gerçekleştirilecektir. Bu evrede ikinci olarak, yeni bina inşasını gerçekleştirecek olan firmaların araştırılması ve tespit edilip anlaşılması faaliyeti yapılacaktır. Burada satın alma departmanından uzmanlar ve üretim mühendisi uygunluğun tespiti konusunda görev alacaktır. Ayrıca sözleşmenin firma faydasını gözetecek ve en uygun şekilde olmasını sağlayabilmek için firmanın hukuk danışmanından destek alınacaktır. Uygun maliyetle ihtiyaçları optimum şekilde karşılayacak bina inşasını gerçekleştirecek olan firmanın seçimi bu basamağın en kritik noktasıdır. Bu evrede ayrıca proje ile ilgili arazi, bina ve işgücü ile ilgili yasal mevzuatlar tespit edilip gerçekleştirilerek inşaat ve yeni çalışan alımları tüm altyapı oluşturulacaktır.
Projenin iş paketlerinin dördüncü evresi kurulum ve operasyon evresidir. Bu evrede ilk olarak arazi düzenleme aşaması gelmektedir ve bu aşama tesis arazinin düzenlenmesi işinin yapılmasıyla gerçekleştirilecektir. Arazinin düzenlenmesinin inşaat firması tarafından gerçekleştirilecek olmasından ötürü çok kritik bir aşama değildir. Fakat istenilen neticenin eldeki için etkin iletişim şarttır. Yeni bina inşasının gerçekleştirilmesi bu evrenin ikinci aşamasıdır. Süreç olarak en uzun faaliyettir. Bu faaliyetin de olmazsa olmazı ile istenilen zaman ve şekilde binanın tamamlanabilmesi için inşaat firması ile etkin iletişimin gerçekleştirilebilmesidir. İnşaat firmasının sözleşmeye uygun çalışmasının izlenmesi ve kontrolü projenin en önemli işlerindendir. Bu sürecin başında ve sonunda yapılacak toplantılarla projenin durumu hakkında değerlendirmelerde bulunulmalıdır. Bu evrede, yeni bina inşası aşaması ile eş zamanlı olarak yeni çalışanların tedariki ve eğitimi faaliyetleri yapılacaktır. Firma için adayların seçilip, eğitilmesi de uzun bir süreç olacaktır. Ayrıca, bu evrede fabrika makinelerinin alımı ve montajı faaliyeti de gerçekleştirilecektir. Bunun için makine sağlayıcısı olabilecek firmalarla görüşülecek ve fiyat teklifleri alınarak uygun firma tespit edilecektir. Daha sonrada anlaşılan firmadan kurulum konusunda destek alınarak, bu sayede etkin bir şekilde tesis içi kurulumun sağlanması planlanmaktadır. Son olarak, bu evrenin son aşamasında makinelerin çalıştırılması ve test edilmesiyle kurulum büyük ölçüde tamamlanacaktır. Ayrıca bu evrede proje takımı maliyet izleme ve kontrolü için toplantılar düzenlemelidir. Çünkü bu evrede gerçekleşecek aşamalar bütçenin büyük çoğunluğunu oluşturmakta ve bu evrenin tamamlanmasıyla bütçe büyük ölçüde harcanmış olacaktır.
Projedeki son iş paketi evresi ise bitiş evresidir. Burada ilk olarak makinelerin ve tesisin son kontrolleri yapılacaktır. Kontrol çıktılarının değerlendirilmesi için proje takımı, dış kaynak olarak danışman firmalar ve üst yönetim toplanarak, sonuçlar değerlendirilecek ve gerekli düzeltici önlemler alınacaktır. Başarısız olan noktaların sebepleri araştırılacaktır. Ayrıca yapılan kontroller ve tüm testler yazılı hale getirilecek ve gelecekte ortaya çıkabilecek sorunlar ve başka bir proje gerçekleştirileceği zaman proje takımına yardım edebilecek bir rapor hazırlanacaktır. Buna ek olarak, tesisin verimli ve etkin bir şekilde çalışılabilmesi içinde bir bakım ekibi ve bakım periyotları belirlenecek ve düzenli aralıklarla bakım faaliyeti gerçekleştirilecektir. Bu süreci takibende fabrika, çevre temizliği ve gerekli davetler yapılarak fabrikanın açılışı gerçekleştirilecek ve üretim faaliyetlerine resmen başlanılmış olacaktır.
Projenin sona erdirilmesi için de tüm proje takımı ve üst yönetim bir araya gelecek ve proje, proje ekibinin performansı hakkında genel değerlendirmelerde bulunarak projenin nasıl sonlandırılacağına ve sonlandırıldığı zaman kaynak ve işgücünün nasıl kullanılacağına karar verecektir. Bu şekilde de proje sonlandırılacaktır.
İş Ayrıştırma Yapısı
Mışıl Yaylı Yatakları A.Ş. Tesis Kurulum Projesi
1000 Başlangıç Aşaması
1100 Projenin Tanımlanması
1200 Proje Takımının belirlenmesi
1201 Proje ekibinin niteliklerinin belirlenmesi
1202 Proje ekibinin seçilmesi
1300 Proje misyonu ve hedeflerin belirlenmesi
1400 Satış ve üretim hacminin belirlenmesi
1500 Kuruluş yeri seçimi
2000 Fizibilite Araştırması
2100 Arsa Ekspertizinin Gerçekleştirilmesi
2101 Bilirkişi Desteğinin Sağlanması
2102 Resmi Kurumlardan Gerekli İzinlerin Alınması
2200 Bina Fizibilitesinin Yaptırılması incelenmesi
2201 İnşaat Şirketi ile Toplantıların Düzenlenmesi
2202 Karar Süreci
2300 Finansal Analizlerin yapılması
3000 Sözleşmelerin Düzenlenmesi
3100 Kullanılacak Makinelerin Belirlenmesi
3200 Bina inşaatı anlaşmasının yapılması
3201 Bina inşasını gerçekleştirecek firmaların araştırılması ve tespit edilmesi
3202 Hukuki Süreçlerin İzlenmesi
3300 Yasal mevzuatların gerçekleştirilmesi
4000 Kurulum Aşaması
4100 Arazinin tesis inşaatı için uygun hale getirilmesi
4200 Bina inşaatının gerçekleştirilmesi
4300 Aktif İşgücü İhtiyacının Temini ve Eğitimlerin Verilmesi
4400 Makinelerin alımı ve montajının Gerçekleştirilmesi
4401 Fiyat Tekliflerinin Alınması
4402 Uygun firmanın tespiti
4403 Kurulum için Destek Alınması
4500 Makinelerin Çalıştırılması ve Test Edilmesi
5000 Sonlandırma ve Kontrol Faaliyetleri
5100 Son Kontrollerin Yapılması
5101 Dış Kaynak Olarak Danışman Firma Desteğinin Sağlanması
5102 Gelecek Projeler için Raporlamaların Yapılması
5200 Tesis Bakımı
5201 Bakım Ekibinin Belirlenmesi
5202 Bakım Periyotlarının Belirlenmesi
5300 Fabrika açılışı
5301 Fabrika ve çevre temizliği
5302 Açılış davetlerinin yapılması
5400 Projenin Sonlandırılması
SORUMLULUK ŞEMASI (Responsibility Chart)
İş ayrıştırma yapısı ile belirlenen işlerin, işleri yürüten, tek başına karar veren, ortaklaşa karar verenler, ilerlemeleri yönetenler, iş hakkında eğitim veren, bilgilendirilmesi gereken, tavsiyeye müsait, danışılması gereken şeklinde farklı sorumluluklarla gerçekleştirilebilmesi için sorumluluk şeması yoluyla görevlere atamalar gerçekleştirilmiştir. Tablo 11.1’de proje takımı elemanlarının hangi işlerden ne düzeyde sorumlu olduğu açıkça görülebilmektedir. Bu atamalar çalışanların uzmanlık alanlarına ve çalıştıkları bölümler temel alınarak gerçekleştirilmiş olup, bu sayede karışıklıkların önüne geçerek kontrol mekanizmasının iyi bir şekilde işlemesi amaçlanmıştır.